Suplement diety czy lek

Wchodzimy do apteki, rozglądamy się dookoła i co widzimy? Leki, mnóstwo leków, półki pełne leków, nie wiadomo na czym oko zawiesić... Czy tak? Niestety nie. Pokuszę się o stwierdzenie, że w statystycznej aptece większość wyeksponowanych preparatów to suplementy diety. Ewentualnie wyroby medyczne, dietetyczne środki specjalnego przeznaczenia żywieniowego, no i oczywiście kosmetyki, które bardzo estetycznie wyglądają na aptecznych półkach, ale również lekami nie są.

O co właściwie chodzi z tymi suplementami? Przecież lekarze je polecają w reklamach, to chyba dobre są, prawda?

Zacznijmy może od krótkiego wyjaśnienia co jest czym i jakie są różnice.

Produkty lecznicze (w skrócie: leki) zdefiniowane są w ustawie Prawo farmaceutyczne. To substancje zapobiegające chorobom, leczące choroby, podawane w celu postawienia diagnozy lub przywrócenia fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne. Mogą być wydawane na receptę (Rx/Rp) lub bez (OTC). Wprowadzenie na rynek nowego produktu leczniczego wiąże się z przeprowadzeniem badań klinicznych, trwa często latami i jest bardzo kosztowne. Ich działanie jest UDOWODNIONE!

Suplementy diety to produkty zawierające substancje odżywcze będące uzupełnieniem normalnego żywienia. Mogą zawierać witaminy, minerały, wyciągi roślinne i mają postać umożliwiającą dawkowanie np. kapsułki, tabletki, płyny. Dopuszczaniem ich do obrotu zajmuje się Główny Inspektor Sanitarny. Nie służą do leczenia chorób.

A zatem nie są lekami i nie podlegają inspekcji farmaceutycznej!

Z prawnego punktu widzenia jest to ŻYWNOŚĆ!

Dlaczego więc są w aptekach?

Przede wszystkim dlatego, że jest to budzący zaufanie kanał sprzedaży. Pacjent przychodzący do farmaceuty ma zwykle przekonanie, że cokolwiek by kupił, będzie korzystne dla jego zdrowia. Bo przecież z apteki! A jeżeli do tego jeszcze jest reklamowane w telewizji... Wiadomo.

Producentom jest o niebo łatwiej wprowadzić na rynek nowy preparat pod szyldem suplementu, niż leku. Tak jest taniej, szybciej i można go reklamować w zasadzie bez ograniczeń. Wystarczy złożyć do GIS-u powiadomienie, w którym umieszcza się nazwę, wzór etykiety i skład. Nie potrzeba w żaden sposób potwierdzać skuteczności! Ważne, żeby nie spełniać wymagań produktu leczniczego. I już można w garażu turlać pigułki.

Tu właśnie dotykamy bardzo istotnej kwestii. W przypadku suplementów produkowanych przez znane firmy farmaceutyczne wytwarzające głównie leki, możemy w miarę bezpiecznie przyjąć, że są godne zaufania. Pojawiają się jednak na rynku przeróżne nowe specyfiki od nikomu nie znanych producentów. Jaką mamy gwarancję, że nie są to kapsułki napełniane gipsem przez przedsiębiorczego cwaniaczka? Żadną. Zwłaszcza w przypadku preparatów kupionych np. na bazarze czy w internecie.

Skąd to się w ogóle wzięło?

Obecnie tryb życia i sposób odżywania się ludzi w krajach rozwiniętych są często dalekie od ideału. Zabiegani, wciągają za biurkami łatwo i szybko dostępną przetworzoną żywność, nie przebywają na świeżym powietrzu, nie ćwiczą. Można powiedzieć, że ideą pojawienia się suplementów było zadbanie o zdrowie tych ludzi, o zapobieganie niedoborom witamin i minerałów. Ale wiadomo jak to bywa z ideami. Rządy wielu krajów widziały w suplementach sposób na zmniejszenie ryzyka chorób a więc na redukcję kosztów służby zdrowia. Prawdopodobnie stąd tak liberalne przepisy prawne (żeby nie powiedzieć wolna amerykanka). Obawiam się jednak, że szerokie rozpowszechnienie się suplementów i bezrefleksyjne ich stosowanie może się służbie zdrowia odbić czkawką.

Dlatego też niedawno rozpoczęła się WSPÓLNA AKCJA 12 PAŃSTWOWYCH INSTYTUCJI, aby chronić i edukować konsumentów.

Szczegóły znajdziecie m. in. na stronie Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego. Można stamtąd również ściągnąć poradnik w PDF-ie. Gorąco polecam.

Czy suplementy to jedno wielkie ZŁO?

Nie. Czasami suplementacja jest potrzebna, a nawet konieczna. Niektórych składników nie kupimy w ogóle w postaci leku. Niektóre preparaty można potraktować jak coś pomiędzy domowymi sposobami (za pomocą produktów spożywczych przecież) na drobne dolegliwości a lekami. Po prostu róbmy to z głową.

Na koniec krótka porada jak świadomie kupować i stosować suplementy?

Nie kierować się reklamami i nie dać się omamić, że działają jak leki. Pytać lekarzy i farmaceutów. Doczytywać na własną rękę (np. na moim blogu ;))

W kolejnym wpisie zamierzam się skupić się na suplementach diety przeznaczonych dla dzieci.

Do zobaczenia!